පර්හට් අබ්බාස් හා කුමාරි ජයවර්ධන
අප රටේ නූතන ඉතිහාසය නව අයුරකින් ලිවීමට මා ගන්නා උත්සහය සමහර බුදධිමතුන්ගේ ප්‍රසාදයට ලක්වී තිබේ. ඒ පිළිබඳව සමාජ විචාරකයෙකු වන විකී වික්‍රමසිංහ මහතා මුහුණු පොතේ මෙසේ සඳහන් කර ඇත. ඉතාම වටිනා ලිපියක්; ඔබතුමා හැර වෙන අයගෙන් මෙහෙම දෙයක් බලාපොරොත්තු වෙන්න බැහැ. අපේ පුහු ඇදහිලි නව පරපුරට ලිවීම ගැන තුති. එම මාවතේම යමින් මෙවර ලිපියත් අපේ ජාතික නායකයින් හා ඔවුන්ගේ සුදු බිරියන්ගේ දරුවන් ගැන සටහන් තැබීමට යොදා ගන්නා බව ගිය සතියේ කීවෙමි.
දොස්තර වික්‍රමසිංහ හා ඩොරින් මැතිණියගේ පුතා සුරේන් වික්‍රමසිංහ මම තරමක් දැන සිටියද ඔහු මගේ කිට්ටු මිත්‍රයෙක් වුවා යැයි කිව නොහැකිය. එහෙත් දක්ෂ වාස්තු විද්‍යාඥයෙකු හා ගෘහ නිර්මාණ ශිල්පියෙකු වූ ඔහුගේ නිර්මාණ මම අගය කළෙමි. සුරේන් මිත්‍රශීලී මෙන්ම අහිංසක යෝධයෙක් ලෙස මට පෙනුණි. සුරේන් යුරෝපියෙක් ලෙස උස් මහත්ව ඔහුගේ පියාට වඩා විශාල සිරුරක් ඇති දරැවෙක් විය. සමහරවිට එම ශරීර ලකුණු ඔහුට උරුම වූයේ, එලෙසම උස් මහත් වූ ඔහුගේ මව්තුමිය වූ ඩොරින්ගෙන් විය හැකිය. දිගුකලක් රුසියාවේ ඉගෙනුම ලැබ එහිදී ගෘහ නිර්මාණ ශිල්පය හැදෑරු ඔහු රුසියන් කාන්තාවක් විවාහ කර ගත්තේය. ඇයද ගෘහ නිර්මාණ ශිල්පිනියක් වූයෙන් දෙදෙනාම තම වෘත්තීය ප්‍රගුණ කිරීම සඳහා සමාගමක් ද කොළඹ පිහිටුවා ගත්තෝය. එකල මෙරට ගෘහ නිර්මාණ ශිල්පීන් සියලු දෙනාම පාහේ එංගලන්තයේ, ඇමෙරිකාවේ හෝ ස්කැනේඩියානු රටවල උගත් අයයි. ඔවුන් අතරට සුරේන් නව රුසියානු සංකල්ප එකතු කළේය.
ඔහුගේ වෘත්තීය හැකියාවන් මා වඩාත් දැක්කේ මහනුවර ඉදිකරන ලද හන්තාන නිවාස සංකීර්ණය තුළිනි. මහනුවර නගරයට නුදුරින් වූ හන්තාන කඳුවැටියේ මධ්‍යම පාංතීකයින් සඳහා නිවාස සිය ගණනක් ඉදිකරන ලදි. මට මතක හැටියට එම ව්‍යාපෘතියේ ප්‍රාරම්භක කටයුතු නිවාස ඇමතිව සිටි පීටර් කේනමන් විසින් සකසන ලද නමුත් එය ක්‍රියාත්මක කිරීම භාර වූයේ පීටර්ගේ තනතුර 1977 දී ලබාගත් ආර්. ප්‍රේමදාස මහතාටය. කොමියුනිස්ට් නායකයෙක් වූ පීටර් එම කාර්යය සුරේන්ට පැවරුව නිසා රජය වෙනස් වූ විට එය කඩාකප්පල් කිරීමට ප්‍රේමදාස මහතා කටයුතු නොකිරීම ඔහුගේ ගෞරවයට හේතු වෙයි. එමෙන්ම එකල මහනුවර මන්ත්‍රීව සිටි ඊ.ඇල්. සේනානායක ද පක්ෂ පාට භේද නොතකා එම ව්‍යාපෘතියට සිය අනුග්‍රහය දැක්වුවේය. නව සංකල්පයන් අනුව සුරේන් බෑවුම් උපයෝගී කරගෙන නිර්මාණය කරන ලද මේ නිවාස සංකීර්ණය අභිබවා යෑමට තරම් කිසිම නිවාස ව්‍යාපෘතියක් මහනුවර නගරයේ මෙතෙක් ඉදිවී නොමැත. අද දහසකුත් මහනුවර මධ්‍යම පාංතිකයින් ඒ ව්‍යාපෘතිය නිසා සිය නිවාස ප්‍රශ්නය විසඳාගෙන තිබේ. මා දන්නා තරමට සුරේන්ගේ අකල් මරණයෙන් පසුව ඔහුගේ ව්‍යාපෘති කාර්යාලය ද වසා දමන ලදී.
දැන් අපි ඒ සිංහල ජාතික වීරයින්ගේ දුවණියන් වෙත අවධානය යොමු කරමු. පී. ද ඇස්. හා හිල්ඩා කුලරත්නගේ දුවණියක් වූ මායා දැන් මියගොස් කාලයක් ගතවී තිබේ. ඇගේ සැමියා වූ ස්ටැන්ලි සේනානායක ද මියගොස් ඇත. එහෙත් ඔවුන්ගේ පුත් අතුලගේ බිරිඳ වූ රෝසී සේනානායක මෙවර කොළඹ නගරාධිපති තරඟයට ඉදිරිපත්වී ඇති බව දැන ගැනීමට තිබේ. ආචාර්ය ඒ.පී. ද සොයිසාගේ දුවණිය වූ කුමාරි ජයවර්ධන මේ වනවිට සිය ශාස්ත්‍රීය කටයුතුවල නියැලෙමින් සිටින්නීය. කුමාරි පිළිබඳ සුන්දර මතක සටහනක් මෙහි ඇතුළත් කිරීමට කැමැත්තෙමි. එය මගේ සරසවි දිවියට සම්බන්ධ වූ එකකි.
මා පේරාදෙණිය සරසවියේ සිසුවෙක් වශයෙන් සිටි කාලයේ ඇල්ජිරියානු සටන උච්ඡ අවස්ථාවකට පැමිණ තිබුණේය. දරුණු ප්‍රංශ අධිරාජ්‍යයෙන් සිය රට මුදා ගැනීම සඳහා ඇල්ජිරියානු ජාතිකයෝ ගරිල්ලා යුද්ධයක යෙදී සිටියහ. මේ සටන ගැන දැනගැනීමට ඇල්ජිරියාවේ උපන් ප්‍රංශ සම්භවයක් ලැබූ ඇල්බෙයා කැමුගේ සටහන් හා නවකතා කියවිය යුතුය. කෙසේ වුවද වාමාංශිකයන් වූ අප මිත්‍ර සිසු කැළ ඇල්ජිරියානු සටනට මුළු සිතින්ම සුබපැතුවෙමු. ලංකා සමසමාජ පක්ෂයේ නායකයන් හතරවෙනි ජාත්‍යන්තරයේ ලණුකමින් සිය සහයෝගය දැක්වූයේ මෙසාලි හජ් නමැති මුස්ලිම් පූජකවරයාටය. එහි ප්‍රතිඵලයක් වශයෙන් ඇල්ජිරියානු විප්ලවීය නායකයින් මෙසාලි හජ් මෙන්ම හතර වෙනි ජාත්‍යන්තරයේ නියෝජිතයින් ද තම රටෙන් එළවා දැම්මෝය. මේ බව මට පැරිසීයේදී පුද්ගලිකව දැනගන්නට ලැබුණේ එසේ එළවා දමන ලද මිචෙල් පැබ්ලෝගෙනි. වරක් පැබ්ලෝ සමසමාජ නායකයින් විසින් දේවත්වයෙන් පුදන ලද බුද්ධිමතෙකි.
ඇල්ජිරියානු විප්ලවයේ නායකයෙක් වූ පර්හට් අබ්බාස් ලංකාවට පැමිණ ඇති බවත් ඔහු පේරාදෙණිය කලාගාරයේදී දේශනයක් කිරීමට නියමිත බවත් අපට දන්වන ලදී. මෙයින් උද්දාමයට පත් අපි සිසු කණ්ඩායමක් හැටියට පේරාදෙණිය මල්වත්ත අසලදි අබ්බාස්ව පිළිගෙන පෙරහැරින් කලාගාරය වෙත ඔහුව ගෙන ගියෙමු. එම අවස්ථාවේදී ප්‍රංශ අධිරාජ්‍ය විරෝධී සටන් පාඨ මොරගා කීවෙමු. එහෙත් කලාගාරයේ අප සන්සුන්ව හිදගත් පසු අබ්බාස් අපට ආචාර කර පුටුවක හිඳගත් නමුත් කතාවක් කිරීමට ලක ලැහැස්ති වූයේ නැත. ඊට හේතුව වුයේ ඔහු දක්ෂ ප්‍රංශ භාෂා කථිකයෙක් වුවද ඉංග්‍රීසි බස නොදැන සිටීමයි. ඒ කසුකුසුව අතරේ තරැණ සුරූපීනියක් වේදීකාවට ගොඩ වදිනවා අපි දුටිමු. ඇය අබ්බාස්ට ගරැසරැ ඇතුව කතාකර ඔහුගේ ප්‍රංශ කථාව ඉංග්‍රීසියට පරිවර්තනය කිරීමට ඉදිරිපත් විය. මේ කෘතහස්ත සුරෑපී තරැණිය ගැන අප තුළ මහත් කුතුහලයක් ඇති විය. අපට දැනගන්නට ලැබුණේ ඇය ආචාර්ය ඒ.පී. ද සොයිසාගේ දුවණිය වූ කුමාරි ද සොයිසා බවයි. එසේ එදා ව්‍යක්ත අයුරින් ප්‍රංශ හා ඉංග්‍රීසි බස හැසුරුවේ අප දැන් හොඳින් දන්නා කුමාරි ජයවර්ධනයි.
