එරික් සෝල්හයිම් ඔබ ආයෙමත් ඇවිදින්.....

එරික් සෝල්හයිම් අපට සුපුරුදු නමකි. කාලාන්තරයකට පෙර බොහෝ විවේචන සහ අලකලංචි සඳහා මුල් වූ නමකි. දැන් නැවතත් ඔහුගේ නම කරළියට විත් තිබේ. ඔහු දැන් මෙරට ජාත්‍යන්තර දේශගුණ කටයුතු පිළිබඳ උපදේශකවරයෙකු ලෙස පත් කිරීමත් සමඟය.

1998 සිට 2005 දක්වා ශ්‍රී ලංකාවේ සාම ක්‍රියාවලියේ ප්‍රධාන පහසුකම් සපයන්නා ලෙස ක්‍රියාකර ඇති සෝල්හයිම් පළපුරුදු සාම සාකච්ඡාකරුවෙකි. සාම ක්‍රියාවලිය සටන් විරාමයකට සහ 2002දී ඔස්ලෝ ප්‍රකාශනයට තුඩුදුන් අතර එහිදී ශ්‍රී ලංකාවේ ෆෙඩරල් රාජ්‍යයක් පිළිගත්තේය. ඔහු අමාත්‍යවරයා ලෙස ශ්‍රී ලංකාවේ සාම ප්‍රයත්නයන් සඳහා අඛණ්ඩව නායකත්වය දුන් අතර, සුඩානය, නේපාලය, මියන්මාරය සහ බුරුන්ඩි යන රටවල සාම ක්‍රියාවලියට දායක වී ඇත.

2000 වසන්තයේ සිට ශ්‍රී ලංකාවේ නෝර්වීජියානු විදේශ කටයුතු අමාත්‍යාංශයේ විශේෂ උපදේශක ලෙස කටයුතු කිරීම සඳහා ඔහුට පාර්ලිමේන්තුවෙන් නිවාඩු ලබාදෙන ලදී. ඔහු ශ්‍රී ලංකා රජය සහ දෙමළ කොටි අතර සාම සාකච්ඡාවලදී වඩාත් කැපී පෙනෙන  චරිතයක් බවට පත් විය.

සාමය ඇති කිරීමේ ඔහුගේ උත්සාහයන් අවසානයේ අසාර්ථක විය. එකල එල්.ටී.ටී.ඊ. හිතවාදී යැයි ශ්‍රී ලංකාව තුළ නිතර ලේබලය අලවා සිටියද තමන් එක් පාර්ශ්වයකට පක්ෂග්‍රාහී නොවන බව මෑතකදී තමන් පිළිබඳ විකිලීක්ස් වාර්තාවලින් ඔප්පු වූ බව ඔහු කියා ඇත. සෝල්හයිම් ශ්‍රී ලංකාවේ වෙනම රාජ්‍යයක් පිළිබඳ අදහසද ප්‍රතික්ෂේප කළ අතර දෙමළ ඩයස්පෝරාවෙන් ඉල්ලා සිටියේ ඔවුන්ගේ අරමුණු සාක්ෂාත් කර ගැනීම සඳහා ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී මාධ්‍යයන් හරහා ක්‍රියාකරන ලෙසය.

සෝල්හයිම් 2002දී සටන් විරාමයක් ගැන සාකච්ඡා කිරීමට උදව් කළේය. 2005 ඔක්තෝබර් 17 වැනි දින, අගමැති ජෙන්ස් ස්ටෝල්ටන්බර්ග්ගේ කැබිනට් මණ්ඩලයේ ජාත්‍යන්තර සංවර්ධන අමාත්‍යවරයා ලෙස පත් වූ විට ඔහු ජාත්‍යන්තර කටයුතු සමඟ ඔහුගේ සම්බන්ධය දිගටම කරගෙන ගියේය. මෙම ස්ථාවරය තුළ, ශ්‍රී ලංකා ප්‍රශ්නය සම්බන්ධයෙන් ඔහුගේ වැඩ කටයුතු කරගෙන යාමට ඔහුට හැකි විය.

එක්සත් ජාතීන්ගේ හයවැනි සහ හිටපු පරිසර විධායක අධ්‍යක්ෂ සහ එක්සත් ජාතීන්ගේ නියෝජ්‍ය මහලේකම් එරික් සෝල්හයිම් රජයේ සහ ජාත්‍යන්තර සංවිධානවල පරිසරය සහ සංවර්ධනය කෙරෙහි අවධානය යොමුකරන ලද පුළුල් වෘත්තීය ජීවිතයකින් පසුව,   2016 මැයි සහ 2018 නොවැම්බර් අතර එක්සත් ජාතීන්ගේ පරිසර වැඩසටහනේ විධායක අධ්‍යක්ෂවරයා විය.

එක්සත් ජාතීන්ගේ පරිසරයට සම්බන්ධ වීමට පෙර, සෝල්හයිම් ආර්ථික සහයෝගීතාව සහ සංවර්ධනය සඳහා වූ සංවිධානයේ සංවර්ධන ආධාර කමිටුවේ සභාපතිවරයා විය. මෙම ධාරිතාවය තුළ, තිරසාර සංවර්ධන ආයෝජන හවුල්කාරිත්වය සහ Addis බදු මුලපිරීම් සඳහා මූලිකත්වය දෙමින් සංවර්ධන මූල්‍යකරණයේදී පෞද්ගලික අංශයේ සහ බදුවල කාර්යභාරය සෝල්හයිම් අවධාරණය කළේය. අවම වශයෙන් සංවර්ධිත රටවලට වැඩි ආධාර ලබාදීමේ අවශ්‍යතාවය සහ සංවර්ධන ආධාර කමිටුවට නව සාමාජිකයන් සහ හවුල්කරුවන් ගෙන ඒමේ අවශ්‍යතාවය පිළිබඳවද සෝල්හයිම් අවධානය යොමු කළේය.

2007 සිට 2012 දක්වා, සෝල්හයිම් නෝර්වේහි පරිසර සහ ජාත්‍යන්තර සංවර්ධන ඒකාබද්ධ අමාත්‍යධුර දැරෑ අතර 2005 සිට 2007 දක්වා ජාත්‍යන්තර සංවර්ධන අමාත්‍යවරයා ලෙස කටයුතු කළේය. මෙම අද්විතීය තනතුරු මිශ්‍රණය ඔහුට සංවර්ධනයට සහ පරිසරයට සමගාමී ප්‍රවේශයක් ගෙන ඒමට ඉඩ සැලසීය.

ඔහු අමාත්‍යවරයා ලෙස කටයුතු කළ කාලය තුළ නෝර්වීජියානු ආධාර සියයට 1 දක්වා ළඟා වූ අතර එය ලෝකයේ ඉහළම අගයයි. සොල්හයිම් පසුගිය වසර 100 තුළ නෝර්වේහි සිදුවු වැදගත්ම පාරිසරික නීති සම්පාදනය ලෙස බොහෝදෙනා සලකන ස්වභාව විවිධත්ව පනතද ක්‍රියාත්මක කළේය. වැසි වනාන්තර සංරක්ෂණය කිරීම සඳහා නෝර්වේ බ්‍රසීලය, ඉන්දුනීසියාව, ගයනාව සහ අනෙකුත් රටවල් සමඟ සමීපව සහයෝගීව කටයුතු කරන නෝර්වීජියානු දේශගුණය සහ වනාන්තර මුලපිරීමද සෝල්හයිම් යටතේ පිහිටුවන ලදී. මෙම මුලපිරීම සංවර්ධනය වෙමින් පවතින රටවල වන විනාශයෙන් සහ වන විනාශයෙන් විමෝචනය අවම කිරීම සඳහා ගෝලීය සන්ධානය වන UN REDD පිහිටුවීමට තීරණාත්මක දායකත්වයක් ලබා දුන්නේය.
රාජ්‍ය සහ ජාත්‍යන්තර සංවර්ධනයේ ඔහුගේ භූමිකාවට අමතරව, සෝල්හයිම් එක්සත් ජාතීන්ගේ පරිසරය, ගැටුම් සහ ව්‍යසන පිළිබඳ විශේෂ නියෝජිතයා සහ සොබාදහම සංරක්ෂණය සඳහා වූ ජාත්‍යන්තර සංගමය සඳහා ස්වභාවධර්මයේ අනුශාසකයෙක් ලෙස සේවය කළේය. UN Environment’s Champions of the Earth සම්මානය, TIME Magazine’s Hero of the Environment, සහ ඉන්දියාවේ දිල්ලි හි TERI විශ්ව විද්‍යාලයෙන් ගෞරව ආචාර්ය උපාධියක් ඇතුළුව දේශගුණය සහ පරිසරය පිළිබඳ ඔහුගේ වැඩ සඳහා ඔහු සම්මාන ගණනාවක්ද ලබා ඇත. ඔහු පොත් තුනක්ද ලියා ඇත: Den store samtalen, Naermere සහ Politikk er a ville.

ඔස්ලෝහි උපත ලද සෝල්හයිම් ඔස්ලෝ ආසන දෙව්මැඳුරේ උසස් පාසලට ඇතුළත් වූ අතර, බෝඩෝහි නෝර්වීජියානු ගුවන් හමුදාවට බඳවා ගැනීමෙන් පසු (1974-75), ඔස්ලෝ විශ්ව විද්‍යාලයෙන් 1980දී cand.mag සමඟ උපාධිය ලබා ගත්තේය. ඉතිහාසය, සමාජ විද්‍යාව සහ දේශපාලන විද්‍යාව හැදෑරීමෙන් පසු උපාධිය ලබා පාර්ලිමේන්තුවේ වසර 11 කට පසු ඔහු අමාත්‍ය ධුරයට පත්වීමට පෙර නෝර්වේ විදේශ කටයුතු අමාත්‍යාංශයේ වසර පහක් සේවය කළේය. සෝල්හයිම් ඔස්ලෝ විශ්වවිද්‍යාලයෙන් ඉතිහාසය සහ සමාජ අධ්‍යයනය පිළිබඳ උපාධියක් ලබා ඇත. ඔහු දෙවරක් විවාහකය. දරුවන් හතර දෙනෙකි.

සෝල්හයිම් හරිත පක්ෂයේ සාමාජිකයෙකි. සෝල්හයිම් කලින් සමාජවාදී වාම පක්ෂයේ (SV) දේශපාලනඥයෙක් විය; ඔහු 1977 සිට 1981 දක්වා එහි තරුණ ශාඛාව වන සමාජවාදී තරුණ ශාඛාවට නායකත්වය දුන්නේය, 1981 සිට 1985 දක්වා පක්ෂ ලේකම්වරයා වූ අතර 1989 සිට 2001 දක්වා නෝර්වේ පාර්ලිමේන්තුවේ මන්ත්‍රීවරයෙක් ලෙස සේවය කළේය. ඔහු 1987 සිට 1997 දක්වා සමාජවාදී වාම පක්ෂයේ නායකයා විය සෝල්හයිම් පක්‍ෂයේ නායකයා ලෙස කටයුතු කරන සමයේදී පක්‍ෂය මධ්‍යස්තභාවයට ළං වූ අතර පෙර සිටි දැඩි වාමාංශික ස්ථාවරයන් බොහෝමයක් අත්හැර දැමීය. ඒ හේතුවෙන් පක්ෂය තුළ, සෝල්හයිම් දක්ෂිණාංශයේ කොටසක් ලෙස සලකනු ලැබූ අතර, ඔහුගේ ප්‍රතිසංස්කරණ ඔහුගේම පක්ෂයේ වාමාංශිකයන් පවා දැඩි ලෙස අප්‍රසාදයට පත් කළේය. රජයෙන් ඉවත් වූ දා සිට, සෝල්හයිම් ඇතැම් විට සමාජවාදී වාම පක්ෂය ගැන විවේචනාත්මක ප්‍රකාශයන් කළේය. සෝල්හයිම් පසුව මධ්‍යවාදී හරිත පක්ෂයට සිය සහය ප්‍රකාශ කළ අතර 2015 මැතිවරණයේදී පක්ෂයේ උපායමාර්ගික උපදේශකයෙක් ලෙස ක්‍රියාකාරී විය. ඔහු 2019 දී හරිත පක්ෂයේ සාමාජිකයෙක් විය.

I සුගත් පී. කුලතුංගආරච්චි